На территории Республики Казахстан порядок пользования электрической энергией энергопроизводящими, энергопередающими, энергоснабжающими организациями и потребителями определяются Правилами пользования электрической энергией, утвержденными Приказ Министра энергетики Республики Казахстан от 25 февраля 2015 года № 143 (далее – Правила).
Согласно данных Правил установка, замена и эксплуатация приборов коммерческого учета электрической энергии (далее – ПКУ) осуществляется в следующем порядке:
Установка и замена ПКУ
Электроустановки потребителей электрической энергии обеспечиваются необходимыми приборами коммерческого учета для расчетов за потребленную электроэнергию с энергоснабжающей организацией. Для учета электрической энергии используются приборы коммерческого учета электрической энергии, типы которых внесены в Реестр государственной системы обеспечения единства измерений.
Установка приборов коммерческого учета электроэнергии для целей автоматической системы коммерческого учета электроэнергии (далее – АСКУЭ) на вновь строящихся или реконструируемых объектах устанавливается за счет потребителя, а замена ранее установленных приборов коммерческого учета у потребителей, использующих электрическую энергию для бытового потребления, за счет энергопередающей организаций, при условии, что данная норма включена в тариф на передачу электрической энергии.
При этом, потребители обеспечивают доступ представителям энергопередающей организации для проведения замены ранее установленных приборов коммерческого учета на приборы учета, оснащенные устройствами передачи данных об объемах потребленной электроэнергии в АСКУЭ энергопередающей организации.
Эксплуатация ПКУ
Содержание, техническое обслуживание и поверка приборов коммерческого учета электрической энергии осуществляется согласно балансовой принадлежности. Техническое обслуживание приборов коммерческого учета электрической энергии производится энергопередающей организацией или специализированной организацией, имеющей разрешение на такой вид деятельности, согласно договору с потребителем.
Поверка ПКУ
Поверка приборов коммерческого учета электрической энергии производится в соответствии с межповерочным интервалом в сроки, указанные в реестре государственной системы обеспечения единства измерений Республики Казахстан. По заявлению одной из заинтересованных сторон производится внеплановая поверка приборов коммерческого учета.
В случае проведения внеплановой поверки и установлении исправности прибора коммерческого учета, издержки по поверке (в том числе по снятию и установке) несет сторона, инициировавшая внеплановую поверку.
В случае если при поверке обнаружится, что показания приборов коммерческого учета электрической энергии превышают погрешность, допускаемую их классом точности, либо обнаружится в схеме учета электрической энергии посторонние элементы искажающие точность прибора коммерческого учета электрической энергии, то издержки по внеочередной поверке оплачивает потребитель прибора коммерческого учета электрической энергии.
Также, согласно Правил, в случае недопущения представителей энергопередающей (энергопроизводящей) организаций и органа энергетического надзора и контроля к приборам коммерческого учета электрической энергии и электроустановкам потребителя в рабочее время (на правах командированного), энергопередающая или энергопроизводящая организация без предварительного уведомления прекращает полностью подачу потребителю электрической энергии.
На основании вышеизложенного, при использовании электрической энергии, а также при подключении к сетям электроснабжения ГУ «Территориальный департамент Комитета атомного и энергетического надзора и контроля Министерства энергетики Республики Казахстан по Восточно-Казахстанской области» рекомендуем потребителям электрической энергии руководствоваться вышеизложенными Правилами.
Электр энергиясын есепке алу құралдарын орнату және пайдалану
Қазақстан Республикасы аумағында энергия өндіруші, энергия беруші, энергиямен жабдықтаушы ұйымдардың, тұтынушылардың электр энергиясын қолдану тәртібі Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 25 ақпандағы № 143 бұйрығымен бекітілген Электр энергиясыен пайдалану қағидаларымен (бұдан әрі – Қағида) айқындалады. Бұл Қағидаларға сәйкес, электр энергиясын коммерциялық есепке алу құралдарын (бұдан әрі – есеп құралы) орнату, ауыстыру және пайдалану келесі тәртіпте жүргізіледі:
Есеп құралын орнату және ауыстыру
Энергиямен жабдықтаушы ұйыммен тұтынылған электр энергиясы бойынша есеп айырысу үшін электр энергиясын тұтынушылардың электр қондырғылары қажетті коммерциялық есепке алу құралдарымен қамтамасыз етіледі. Электр энергиясының есебін жүргізу үшін типтері Өлшем бірліктерін қамтамасыз ететін мемлекеттік тізілімге енгізілген есеп құралы түрі пайдаланылады.
Жаңа салынып жатқан және қайта құрылатын объектілерде электр энергиясының коммерциялық есепке алу құралын электр энергиясын коммерциялық есепке алудың автоматтандырылған жүйесі (бұдан әрі – ЭКЕАЖ) мақсатында орнату тұтынушының есебінен, ал электр энергиясын тұрмыстық қажеттілікке пайдаланатын тұтынушылардың бұрын қойылған коммерциялық есепке алу құралын ауыстыру, аталмыш норма электр энергиясы тарифінің ішіне кіретін жағдайда ғана энергия беруші ұйымның есебінен жүргізіледі.
Бұл ретте, тұтынушыларға бұрын қойылған коммерциялық есепке алу құралын энергия беруші ұйымның ЭКЕАЖ-де тұтынылған электр энергиясының көлемі туралы деректерді тарату құрылғыларымен жабдықталған есепке алу құралына ауыстыру үшін энергия беруші ұйымдар өкілдеріне қолжетімділікті қамтамасыз етеді.
Есеп құралын пайдалану
Есеп құралын ұстау, техникалық қызмет көрсету және салыстырып тексеру теңгерімдік тиесілікке сәйкес жүзеге асырылады. Тұтынушымен жасасқан шартқа сәйкес электр энергиясының коммерциялық есепке алу құралдарына техникалық қызмет көрсетуді энергия беруші ұйым немесе қызметтің осындай түріне рұқсаты бар өзге мамандандырылған ұйым жүргізеді.
Есеп құралын салыстырып тексеру
Электр энергиясының коммерциялық есепке алу құралдарын салыстырып тексеру Қазақстан Республикасының өлшем бірліктерін қамтамасыз ету мемлекеттік жүйесінің тізілімінде көрсетілген мерзімдерде салыстыру тексерісаралық интервалға сәйкес жүргізіледі. Мүдделі тараптардың бірінің өтініші бойынша коммерциялық есепке алу құралдарын жоспардан тыс салыстырып тексеру жүргізіледі.
Жоспардан тыс салыстырып тексеру өткізгенде және коммерциялық есепке алу құралының жарамдылығын белгілеген жағдайда, салыстырып тексеру шығынын (оның ішінде алу және қондыру бойынша) жоспардан тыс тексеруге бастама болған тарап өтейді.
Сонымен қатар, Қағидаларға сәйкес, энергия беруші (энергия өндіруші) ұйымның және энергетикалық қадағалау мен бақылау органының өкілдерін жұмыс уақытында тұтынушының электр энергиясын коммерциялық есепке алу құралдары мен электр қондырғыларына жібермеу (іссапарға жіберілген жұмыскер құқығында) жағдайында, энергия беруші (энергия өндіруші) ұйым электр энергиясын беруді алдын ала хабарламай, толық тоқтатады.
Жоғарыда айтылғанның негізінде, «Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігі Атомдық және энергетикалық қадағалау мен бақылау комитетінің Шығыс Қазақстан облысы бойынша аумақтық департаменті» ММ электр энергиясын тұтынушыларға электр энергиясын пайдалану, сонымен қатар электрмен жабдықтау желілеріне қосылған кезде, жоғарыда көрсетілген Қағидаларды басшылыққа алуды ұсынады.
